Sanal ağ (virtual network veya virtual switch) yapıları, herhangi bir sanallaştırma platformu üzerinde çalışan sanal makinelerin (VM) gerek duyduğu ağ iletişimini, gerek duyulan şekilde sağlamak amaçlı kullanılır. Bu sanal ağları sanal switch’ler gibi düşünebilirsiniz. Mesela fiziksel bir switch’i belirli bir iç subnet’e hizmet vermek üzere tamamen izole bir şekilde konumlandırabileceğiniz gibi, aynı fiziksel switch üzerinden diğer subnet’lere veya doğrudan WAN’a routing yapabilecek bir hop ile dışarı da çıkartabilirsiniz. Virtual switch’ler de benzer şekilde çalışır ve hangi virtual switch’in ne şekilde davranış sergileyeceğini belirleyen şey ise türüdür.

Ağ üzerinden diğer sistemlerle, kullanıcılarla veya en azından sanallaştırma sunucusu (host) ile konuşamayan bir sanal makine, tek başına odaya kapatılmış bir çalışan gibidir :) Sanal ağlar, sanal makinelerin ortamla konuşabilmesi için önemli ve gereklidir. Marka bağımsız olarak tüm sunucu sanallaştırma platformları sanal ağ yeteneklerine sahiptir ve neredeyse tamamı aşağıdaki 3 sanal ağ türünü kullanır. Ancak ifade ediliş şekilleri veya yapılandırma yöntemleri farklılık gösterebilir.

Hyper-V Virtual Switch Türleri (Sanal Switch)

Windows Server 2008’in 64bit sürümleriyle piyasaya sunulan Hyper-V sunucu sanallaştırma platformunda ilk sürümden itibaren çeşitli ihtiyaçları karşılamak üzere kullanılabilen 3 farklı sanal ağ türü vardır. Bir dönem Virtual Network olarak anılan bu bileşenler yeni sürümlerde Virtual Network Switch olarak anılır. Virtual Network türleri ise bu Virtual Network Switch’lerin bağlantı şeklini (connection type) temsil eder.

Bu arada 5-6 sene önce şöyle iki yazı yazmışım: virtual network yapısı ve virtual network bandwidth konusu. Benzer konuların ele alındığı bu yazılara da göz atabilirsiniz.

External Virtual Switch (Network)

Fiziksel ağ üzerindeki sistemlerle konuşması gereken sanal makineler için kullanılır. Fiziksel ağ üzerindeki bu sistemler, ortamdaki fiziksel sunucular olabileceği gibi diğer Hyper-V sunucuları üzerinde çalışan sanal makineler veya WAN üzerindeki çeşitli servisler olabilir. External türdeki Virtual Switch‘ler dış dünya ile konuşması gereken sanal makineler için kullanılır.

Oluşturulan bir External Virtual Switch’in fiziksel ağ ile konuşabilmesi için haliyle fiziksel bir ağ portuna (ağ kartı & network adapter & nic) bind edilmiş olması şarttır. Zaten bu türde virtual switch oluştururken bind edilecek uygun bir fiziksel ağ portunu seçmeniz gerekir, aksi durumda oluşturma işlemi gerçekleşemez.

Devamını oku…

Hyper-V sanal makineleriyle (VM) çalışırken belirli anlarda sanal işletim sistemi (Guest OS) disk alanlarına çeşitli veriler kopyalamanız gerekebilir. Örneğin sanal işletim sistemi üzerine kurulumunu gerçekleştirmek üzere olduğunuz uygulamaya ait ilave setup dosyaları, bir grup doküman, bir ayar dosyası veya birkaç dijital sertifika pfx’i gibi şeyler…

Bu durumda birkaç şansınız var.

• Kopyalamak istediğiniz içeriği bir ISO dosyası olarak paketleyip sanal donanımlardan Virtual DVD Drive ile VM’e insert edebilirsiniz. Tabi o an Virtual DVD Drive kullanılmıyor olmalı veya VM üzerinde ikinci ve müsait Virtual DVD Drive hazır bulunmalı.
• Kopyalamak istediğiniz içeriği bir VHD/VHDX olarak paketleyip doğrudan VM’e attach edebilirsiniz.
• Eğer VM ağa bağlı ve TCP/IP iletişimi mümkün ise, doğrudan SMB veya benzer protokoller vasıtasıyla kopyalama işini ağ üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.
• Eğer VM ağa bağlı, TCP/IP iletişimi ve uzak masaüstü bağlantısı (RDP) mümkün ise, oturum açarak Clipboard veya Drive Mapping kullanabilirsiniz. Benzer işler yapan üçüncü parti çözümler de olabilir.
• Eğer 2. nesil sanal makineler ile çalışıyorsanız Enhanced Session Mode’u aktif edip, VM ağa bağlı olmasa dahi Host ile Clipboard paylaşımı veya Drive Mapping gibi şeyler kullanabilirsiniz. Bir nevi RDS over VMBUS. Ancak bu yöntemi kullanabilmek için VM mutlaka 2. nesil olmalı, ayrıca Windows 8 veya Windows Server 2012 (veya üstü) sanal işletim sistemi çalıştırmalı.

Eğer VM ağa bağlı değilse veya VM’in bulunduğu hedef ağ ile kopyalanacak içeriğin bulunduğu kaynak ağ arasında DMZ, vLAN, routing gibi sebeplerden ötürü iletişim sınırlıysa veya kimlik doğrulama gibi farklı engeller söz konusu ise, yukarıdaki kopyalama seçeneklerinden ikisi doğrudan elenir.

Eğer VM 2. nesil değilse RDS over VMBUS seçeneğini de kullanamazsınız.

İçeriği ISO veya VHD/VHDX olarak paketlemek her zaman kullanılabilecek bir yöntemdir. Ancak ISO oluşturmak için üçüncü parti uygulama gerekir ve bazı limitlere takılabilirsiniz. VHD/VHDX ile taşımak için ise yine ekstra bazı adımlar var. Ayrıca hypervisor ve Guest OS sürümüne göre sanal diski attach ederken VM’i kapatmanız gerekebilir. Bu da downtime demek.

Devamını oku…

Sunucu sanallaştırma projelerinde “Çevrim” (P2V/V2V) aşaması oldukça önemlidir. Sanallaştırma altyapısının inşası ile başlayan süreç genelde Çevrim aşamasıyla ilerler ve ortamdaki fiziksel veya sanal çalışan sunucuların yeni sanallaştırma platformu üzerine, yeni sanal makine formatına dönüştürülerek (çevrilerek) taşınması gerekir. Bu çevrim işlemindeki temel amaç, kaynak ortamda fiziksel veya sanal olarak çalışan (source) sunucuları işletim sistemi, uygulamalar ve üzerindeki veriler ile birlikte kayıpsız olarak yeni platformdaki sanal makine bölümlerine aktarmaktır.

Bir sanallaştırma projesi sırasında veya sonrasında ortamınızda çalışan çeşitli iş yüklerini yeni platform üzerindeki sanal makinelere taşımak isteyebilirsiniz; Örneğin ortamınızda güncelleştirme/yama dağıtımı yönetimini gerçekleştirdiğiniz Windows Server Update Services sunucunuz. Bu sunucuyu yeni sanallaştırma platformuna taşırken yeni bir işletim sistemi kurmak, ilgili uygulama için özelleştirilmiş ayarları yeniden yapmak, güncelleştirme paketlerini tekrar indirmek, servisten güncelleştirme alan istemci ve sunucuları yeniden yönlendirmek ve raporlamalarını sağlamak gibi şeyleri en baştan tekrar yapmak pek mantıklı görünmüyor değil mi? Ortamınızda dönüştürülmesi gereken sistem sayısı fazla ise zaten manuel çevrim işlemi tam bir macera olacaktır.

İşte bu gibi durumlarda Fizikselden Sanala Çevrim (Physical to Virtual – P2V) ve Sanaldan Sanala Çevrim (Virtual to Virtual – V2V) araçları sizin adınıza bu işleri gerçekleştirebiliyor ve sizi servisi yeniden kurma veya manuel taşıma zahmetinden kurtarıyor.

Devamını oku…

Hyper-V sunucu kurulumlarından sonra en temel hedef olan Sanal Makine oluşturma işlemlerini Hyper-V Manager yönetim konsolu üzerindeki Yeni Sanal Makine Sihirbazı (New Virtual Machine Wizard) yardımı ile GUI tabanlı olarak veya PowerShell ile komut satırı tabanlı olarak çok kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

BİLGİ: Eğer Windows Server 2012 Hyper-V kurulumu konusunda yardıma ihtiyacınız varsa aşağıdaki kapsamlı dokümanı referans alarak kurulumu tamamlayabilirsiniz.

Windows Server 2012 Hyper-V Kurulumu
http://www.serhatakinci.com/index.php/windows-server-2012-hyper-v-kurulumu.html

Bir Hyper-V sanal makinesi oluşturmak için çeşitli arabirimler kullanabilirsiniz. Bu ara birimler arasında en yaygın olanlar aşağıda yer alıyor:

• Hyper-V Manager yönetim konsolu
• PowerShell komut satırı aracı
• System Center Virtual Machine Manager yönetim aracı
• WMI
• Scripting

BİLGİ: Bu doküman, en güncel sürüm olan Windows Server 2012 Hyper-V sanal makinelerinin nasıl oluşturulacağı ile ilgili bilgiler içermektedir. Daha eski veya bundan sonra gelecek yeni sürümlerde uygulama adımları farklılık gösterebilir.

Hyper-V Manager İle Yeni Sanal Makine Oluşturmak

Hyper-V Manager, Windows Server 2012 Hyper-V sanal makinelerini oluşturmak ve yönetmek için kullanabileceğiniz en temel araçtır. Eğer Hyper-V rolünü tutan Windows Server 2012 (Parent Partition) kurulumunu Server with GUI olarak yaptıysanız, Hyper-V Manager konsoluna aynı sunucu üzerinde grafik tabanlı olarak erişebilirsiniz. Eğer Server Core tipte bir kurulum ile çalışıyorsanız, Hyper-V Manager konsolunu uzak bir sunucu üzerinde çalıştırıp bağlanabilir veya yerel olarak komut satırı araçlarından faydalanabilirsiniz. (PowerShell ile yeni sanal makine oluşturmak bölümü)

Server Manager üzerinden Hyper-V rol kurulumu sırasında yönetim araçlarının kurulumu da sihirbaz tarafından önerilir ve seçtiğiniz taktirde yüklenir. Eğer Hyper-V rol kurulumu sırasında yönetim araçlarının kurulumunu sonraya bıraktıysanız, Add Roles and Features bölümünden aşağıdaki gibi yükleyebilirsiniz.

Devamını oku…

VMWare yani Türkçe karşılığı ile Sanal Makine Deposu oldukça popüler bir ürün çünkü gerçekten büyük işler başarıyor. VMWare ürünlerini tanımlamak için kullanılabilecek en güzel cümle şu olurdu herhalde “Sanal ama gerçekten farksız sistem emülatörü”

VMWare çok çeşitli işletim sistemlerini tek bilgisayar üzerinde çalıştırabileceğimiz bir emülatördür. Örneğin Windows XP kurulu bir bilgisayar üzerinde VMWare içinden Linux, Novell, Sun Solaris yada diğer Windows sürümlerini çalıştırabilir, hepsini eş zamanlı olarak yönetebiliriz. Bu işletim sistemlerinin hepsi bulundukları PC üzerinde aynı donanımı paylaşarak kullanır ve bu durum hiçbir sıkıntıya yol açmaz. İşte bunu sağlayan VMWare işletim sistemi sanallaştırma teknolojisidir.

VMWare ürünleri sektörde çok farklı amaçlar için kullanılmakta. Örneğin bilgisayarlarını Windows Vista işletim sistemine yükseltmen işletmeler bazı noktalarda hala Windows XP bilgisayarlara ihtiyaç duyabiliyorlar. Bu gibi durumlarda Windows Vista içinde çalışan VMWare üzerinden Windows XP işletim sistemini kullanabiliyorlar. Ya da farklı sistemlerle çalışma ihtiyacı duyan geliştiriciler, tasarımcılar bu ürün ile istedikleri işletim sistemlerini aynı bilgisayar üzerinde rahatlıkla kullanabiliyor.

VMWare ürünleri özellikle sistem uzmanlığı eğitimi alanların ve bu konuda çalışmaları olanların bir numaralı yardımcısıdır diyebiliriz. Çünkü iyi donanıma sahip tek bir bilgisayar üzerinde sağlam bir test ortamı oluşturulup birçok uygulama gerçekleştirilebiliyor. Yani küçük bir işletme ağından tutun, karışık sistemlerin belirli parçalarına kadar her yapı bütün özellikleriyle taklit edilebiliyor. Devamını oku…